تراکت، اولین و به نسبت کم هزینه‌ترین روش تبلیغاتی است که مورد انتخاب صنایع گوناگون تجاری قرار گرفته است. هرکدام از ما بارها و بارها در مکان‌های متعدد با این برگه‌های جذاب تبلیغاتی روبرو شده‌ایم. اما چرا برخی از آنها به جای بدل شدن به یک عامل مهم در فروش، راهی زباله‌دان‌ها میشوند؟ هر تراکت با دربرداشتن تعدادی جمله، تصویر ساده و چاپ و توزیع به صورت معمولی به یک ابراز تبلیغاتی برای کسبوکار تبدیل نخواهد شد.
بدیهی است که با آگاهی از اصول صحیح تهیه و توزیع میتوان با خیال راحت به این نوع بازاریابی محصولات و خدمات پرداخت. بدین ترتیب ما در این مقاله به بررسی نکات مهم در طراحی، چاپ و پخش تراکت ها می‌پردازیم.
۱- فرآیند تهیه و توزیع صحیح تراکت
تراکت به عنوان یکی از ابزارات تبلیغاتی، فرآیندی را در تهیه، چاپ و پخش به خود اختصاص می‌دهد. هر چه میزان آشنایی با این فرآیند کامل‌تر باشد نتیجه‌ای که حاصل میگردد مطلوب‌تر خواهد بود.
نکته‌ای که بعد از طراحی و چاپ یک تراکت مورد توجه قرار دارد چگونگی پخش صحیح آن همراه با برنامه‌ی از پیش تعیین شده است. منظور از برنامه‌ریزی، بررسی موارد مهمی است که به طور مستقیم در تعامل با نوع کسبوکار می‌باشد. مواردی همچون شناسایی بازار هدف، مکان و روش صحیح پخش تراکت متناسب با نوع کسبوکار. همچنین داشتن یک جدول زمان‌بندی شده جهت پخش تراکت ها به صورت مداوم نکته‌ی موثر دیگری خواهد بود.
در برخی موارد ممکن است دریافت بازخورد مورد انتظار کمی زمان‌بر باشد اما باید به یاد داشت که یک تراکت حرفه‌ای پس از گذشت زمانی کوتاه، شما را به هدف مورد نظرتان از این تبلیغات خواهد رساند. از مزایای تبلیغات مداوم بدین صورت، این است که با هربار چاپ تراکت و پخش آن میتوان بازخوردهای پیشین را بهبود بخشید.
نکته‌ی آخر در فرآیند توزیع یک تراکت انتخاب فردی است که قرار است این برگه‌های تبلیغاتی به دست او سپرده شود. فردی که این مسئولیت را بر عهده دارد نقش مهمی در اثربخش بودن تبلیغات ایفا می‌کند. بنابراین بهتر است از هوش و مهارت‌های حرفه‌ای برخوردار باشد.
۲- شناخت مخاطبین هدف
یکی از موارد بسیار مهمی که در طراحی، تهیه و پخش تراکت باید در اولیت بررسی قرار گیرد شناسایی مخاطبین و بازار هدف مورد نظر با توجه به نوع کسبوکار است. هرچه در این مبحث با قدرت بیشتری پیش بروید بدون شک نتیجه مطلوب‌تری حاصل میگردد. در فرآیند شناخت مخاطبین مورد نظر می‌بایست مواردی همچون رنج سنی و جنسیت مخاطبین را در هردو مورد تهیه و پخش صحیح تراکت در نظر گرفت. در این حالت دقت لازم در رابطه با استفاده از توناژ رنگی صحیح، تصاویر و مطالب درج شده در تراکت و همچنین مکان مناسب پخش آن ایجاد میگردد.
به عنوان مثال تبلیغات تراکتی برای آموزشکاه برگزارکننده کلاس‌های کنکور در نزدیکی مدارس برای مخاطبینی که به این موضوع نیاز دارند بسیار کاربردی خواهد بود. عکس این عمل نیز میتواند اتفاق بی‌افتد؛ مثلا تبلیغات یک آرایشگاه معروف زنانه برای کودکان و مردان هیچ جذابیتی نخواهد داشت.
عدم توجه به جامعه‌ی مخاطبین مورد نظر، علاوه بر اتلاف زمان و هزینه، نتیجهی مطلوبی هم به دنبال نخواهد داشت.
۳- مکان و زمان مناسب پخش تراکت
توزیع تراکت در زمان و مکان نامناسب میتواند به راحتی منجر به هدر رفتن آن گردد. بنابراین برای داشتن نتیجهی مورد نظر بهتر است که در ابتدا زمان و محل متناسب با نوع کسبوکار با توجه به حضور افرادی که می‌توانند به مشتری‌های واقعی بدل شوند را به درستی بررسی کرد.
به طور مثال پخش تراکت برای بازاریابی مشاغلی همچون رستوران و سوپرمارکت به اندازه‌ی مشاغل تخصصی و مهندسی سخت و محدودیت ندارند و چه بسا بازاریابی محلی و در مکانی نزدیک به خود را اقتضا می‌کنند. از طرف دیگر اگر جهت بازاریابی یک مزون از تبلیغ و پخش تراکت به صورت ماشین به ماشین استفاده شود، حتی در صورت پذیرش رانندگان، ممکن است به عنوان یک کاغذ بی‌مصرف تلقی شده و به دور انداخته شود زیرا به دست مخاطب مناسب خود نرسیده است.
در کنار اهمیت موضوع محل مناسب پخش یک تراکت، زمان تبلیغات نیز مهم بوده و با نوع کسبوکار رابطه مستقیمی دارد. به طور نمونه برای یک قالیشویی، بهترین زمان تبلیغات فصل بهار و تابستان خواهد بود و مطمئنا نظر بیشتری را نسبت به فصول بارندگی به خود جلب می‌کند.
۴- روش‌های مختلف پخش تراکت
تراکت‌های تبلیغاتی به صورت معمول با چندین روش متفاوت پخش و توزیع می‌گردند. از جمله آنها میتوان به موراد ذیل اشاره کرد.
– پخش تراکت بین عموم مردم در معابر و نمایشگاهها
– چسباندن تراکت در معابر، درب منازل و مغازه‌ها
– پخش تراکت به صورت خودرو به خودرو
– پخش تراکت در سازمان‌های تجاری و شرکتها
جهت استفاده از هرکدام از روش‌های مذکور باید به نوع کسبوکار و مخاطبین مورد نظر توجه داشت.
در ادامه‌ی این مقاله، دیگر نکات مهمی که در طراحی و چاپ یک تراکت حائز اهمیت هستند را بیان می‌کنیم.
۵- جلب توجه مخاطبین با کلمات برجسته و شفاف
همانطور که طراحی و ظاهر یک تراکت میتواند در نگاه اول مورد توجه قرار گیرد نوع کلمات و چگونگی استفاده از آنها نیز به همان اندازه مهم و تاثیرگذار خواهد بود.
به طور مثال استفاده از کلمه “شما” به سرعت این حس را برای مخاطب ایجاد می‌کند که مستقیما با او صحبت می‌کنید. در این حالت توجه افراد بیشتر جلب شده و به دنبال شنیدن کلام پایانی شما در رابطه با سود و منفعت حاصل از استفاده از محصول و خدمات درج شده در تراکت تبلیغاتی خواهند بود.
تیتر به کار رفته در یک تراکت از تاثیر زیادی برخوردار است چرا که در اصل شما چند ثانیه بیشتر جهت جلب توجه مخاطین ندارید. بنابراین استفاده از کلمات شفاف و جذاب همراه با تیتر برجسته میتواند بسیار قابل توجه باشد.
یکی از ترفندهای مفید در مبحث درج مطالب در تراکت، پرهیز از جملات سخت و جایگذاری توضیحات ساده و کوتاه در مورد مزایای محصولات و خدمات است.
۶- اهمیت فراخوان و عنوان اصلی
تراکتها نسخه‌ی بزرگتر کارت ویزیت نبوده و هدف دیگری را با خود به همراه دارند. اینکه در ابتدای تراکت خود از چه عنوان و تیتری استفاده میشود در بازاریابی بسیار تعیین‌کننده خواهد بود.
گاهی اوقات یک جمله مناسب در عنوان میتواند چنان تاثیری در تبلیغات داشته باشد که مشتریان بالقوه را به مشتریان واقعی بدل کند. این جملات نقش همان فراخوان و دعوت مشتریان به عمل (خرید) را ایفا می‌کنند. مثلا با قرار دادن جمله‌ای خاص یا اطلاعات تماس خود در کنار بیانیه‌ای، مخاطبین را به مشاهدهی وب‌سایت و تماس با خود تشویق کنید. این جمله میتواند هرآن‌چیزی باشد که متناسب با کسبوکار شما است.
لازم به ذکر است که این گونه جملات بهتر است به نوعی بیان شوند که به مشتریان این حس را انتقال دهند که برای شما بسیار با ارزش هستند و شما قدردان سفارش و خرید آنها هستید.
برای دستیابی به جمله مناسب میتوان از سوالات مشابه زیر کمک گرفت؛
– به مخاطبی که برای اولین بار است با شرکت و کسبوکار شما آشنا میشود چه می‌توانید بگویید تا او را جذب خود نموده و در او تمایل به برقراری ارتباط با خود را ایجاد کنید؟
– چه چیزی را می‌توانید به مشتری پیشنهاد دهید تا نشان‌دهنده‌ی ارزش و اهمیتی است که برای او قائل هستید؟
– بیان چه جملاتی میتواند توانایی شما را در انجام بهترین‌ها در عمل به اثبات برساند؟
– چگونه از این فرصت می‌توانید بهترین استفاده را داشته باشید و اعتماد کسی را که هیچ شناخت اولیه از شرکت تجاری شما ندارد به درستی به خود جلب کنید؟
– چه چیزی کسبوکار شما را منحصر به فرد می‌کند و چرا یک مشتری باید شما را بر شخص دیگری برتری داده و شما را انتخاب کند؟
۷- تمرکز بیشتر بر روی مشتری
هنگامی که بحث بازاریابی و تبلیغات از طریق پخش تراکت مطرح میشود، از موضوع اطلاع‌رسانی اولیه فراتر رفته و می‌بایست مشتریان بالقوه را در مسیر ارتباط و تماس واقعی با خود قرار داد.
اکتفا به گسترده کردن محصولات و خدمات و بروز‌رسانی آنها در بخش بازاریابی نتیجهی جالبی نخواهد داشت زیرا آنچه برای مشتریان میتواند در این بخش مهم باشد میزان اهمیتی است که یک شرکت تجاری برای آنها قائل است. به عبارتی نیازها و مسائل مخاطبین شما موضوعی است که باید در الویت تجارت قرار بگیرد.
بنابراین تمرکز بیشتری را بر روی مشتریان، علایق و نیازهایشان قرار دهید تا تمایل کافی در آنها جهت ارتباط لازم فراهم شود. بدین منظور جهت دریافت نتیجهی بهتر توصیه میشود که گاهی اوقات خودتان را جای مشتری گذاشته و از دید او به تراکت و کسبوکار خود نگاه کنید در این حالت می‌توانید مشکلات، نیازها و سوالاتی که برای او وجود دارد را شناسایی کرده و تراکتی با مضامین مورد نیاز مشتری فراهم کنید.
به طور مثال ممکن است یک مشتری بالقوه به دنبال مزایا و برتری محصولات و خدمات شما نسبت به سایر رقیبان باشد تا بتواند با خیال راحت و اطمینان کامل به خرید از شما بپردازد.
درج اطلاعات کافی از کسبوکار و اطلاعات تماس شما در بخش مناسبی از تراکت که بتواند برای مشتریان دید آسانی را فراهم کرده و موجب جلب توجه آنها شود بی‌شک به نفع بازایابی تراکتی خواهد بود.
۸- تخفیف، کلمه‌ی جادویی در تراکت
کلمه‌ی تخفیف، از کلمات شگفت‌انگیز و جذابی است که در هر مکانی ثبت شود، چشم‌ها را به خود جلب کرده و به احتمال بسیار زیاد مشتریان را به سمت مورد نظرتان هدایت می‌کند.
قرار دادن عناوین تخفیف، تخفیف استثنایی، حراج و …. با فونت چشمگیر و در بخش مناسب از تراکت از جمله مواردی است که تراکت را در دستان مخاطبین تا لحظات بیشتری ماندگار می‌کند.
۹- توجه به ترکیب رنگ، فونت و تصاویر متناسب با کسبوکار
جلب نظر مشتری در اینگونه تبلیغات بسیار مهم است؛ پس باید از هر ترفندی برای تحقق این امر استفاده کرد. در تجارت، صنایع کاری مختلفی وجود دارد که هر کدام، تصاویر مناسب و توناژ رنگی معناداری را می‌طلبد.
رنگی که در طراحی یک تراکت استفاده میشود به نوعی بازتاب‌کننده کسبوکار خواهد بود. در برخی موارد، نوع تجارت این اجازه را به صاحب کسبوکار می‌دهد تا تراکت خود را از حالت ساده و معمولی خارج کرده و با افزودن تصاویر به متن، آن را منحصر‌‌به‌‌فرد کند.
فونت‌های جذاب و به اندازه‌ی کافی چشمگیر به خصوص در عناوین درج شده در تراکت نیز در زیبایی ظاهری این محصول تاثیرگذار هستند. البته این نکته را باید در نظر داشت که استفاده از فونت‌های متعدد نه تنها جلوه‌ی خوبی ندارد بلکه جذابیت طرح کلی کار را نیز از بین می‌برد.
همچنین پیشنهاد میشود حتما به نگارش صحیح املایی جملات توجه کافی داشته باشید. یک غلط املایی کوچک هم میتواند به سرعت نظر خواننده را معکوس کرده و یا حتی او را از ادامه‌ی خواندن مطالب تراکت شما باز دارد.
۱۰- توجه به گرماژ، جنس و روکش مناسب تراکت
ممکن است در ابتدا نوع و کیفیت کاغذ و همچنین رنگی که برای تهیه یک تراکت استفاده میشود مورد توجه زیادی قرار نگیرد اما همین موضوع خود در نحوه‌ی ارائه و جلب نظر مخاطبین اهمیت دارد. چرا که حتی اگر بهترین طرح و نوشته را هم داشته باشید ولی در کاغذ بی‌کیفیت و با رنگ نامناسب به چاپ برسانید از تاثیر آن کاسته میشود.
جنس کاغذی که برای تراکت استفاده میگردد در دو نوع گلاسه و تحریر است. استاندارد گرماژ آن نیز بین ۸۰ تا ۳۰۰ گرم در بازار رایج است. برای حفاظت بیشتر از تراکت نیز میتوان از روکش مناسب همچون سلفون مات، سلفون مخملی و سلفون براق استفاده کرد. با مشاهدهی نمونه تراکت های موجود در بازار، می‌توانید نوع مناسب مورد نظر خود را قبل از فرآیند چاپ به درستی انتخاب نمایید.
۱۱- کاربرد خاص صفحه‌ی خالی پشت تراکت
در حالت کلی، تراکتها به صورت یک رو به چاپ می‌رسند؛ به خصوص آن‌هایی که جهت چسباندن بر روی سطوح مختلف چاپ میشوند. در وهله‌ی اول شاید به نظر برسد که چاپ تراکت به صورت یک رو ارزان‌تر باشد اما در عمل با کمی دقت خواهیم دید که تراکت دو طرفه، قدرت تبلیغاتی را دو برابر خواهد کرد. به عبارت دیگر با داشتن یک تراکت دورو ضمن برخورداری از فضای بیشتر تبلیغاتی، میتوان هزینه‌ی کمتری نسبت به چاپ دو سری تراکت یک رو پرداخت کرد.
بدیهی است که مهمترین اطلاعات می‌بایست در سمت جلویی تراکت قرار گیرد و در سمت پشتی آن مجددا نباید به پیام اصلی پرداخت و حالت رقابتی با خود ایجاد کرد. بدین ترتیب، سمت دوم این محصول برای اطلاعات پشتیبانی همچون فهرست جامع خدمات، لیست قیمت، نقشه‌ی محل دقیق شما، جوایز اخیر و …. کاربرد دارد.
با رعایت نکات فوق میتوان تراکت مناسب کسبوکار خود را داشته و به عنوان بهترین روش تبلیغاتی مورد استفاده قرار دهید.
