اصول تولید انواع کاغذ برای کاغذهایی که با دستگاهای ماشینی تولید میشوند، تقریبا ثابت است. در حالی که ویژگیهای در نظر گرفته شده بر اساس نوع مصرف آن در هر موردی ممکن است متفاوت باشد و ویژگیهایی که در هر کاغذ وجود دارد، در مرحله ساخت به دست میآید. به صورت کلی همه کارخانجات تولید کاغذ، برای ساخت انواع خاصی از کاغذ دست به کار میشوند. در یک کارخانه امکان دارد که از خمیرهای شیمیایی استفاده شود و در یک کارخانه دیگر هم ممکن است از خمیر مکانیکی مصرف شود.
کاغذ
بر همین اساس کاغذهای تولید شده از کارخانههای مختلف بسته به نوع خمیر مصرف شده متفاوت است. برای مثال می توان گفت که؛ در برخی از موارد یک کارخانه ممکن است فقط در ساخت یک نوع کاغذ تخصص داشته باشد (به عنوان نمونه کاغذهای گلاسه) و در کارخانه دیگر ممکن است انواع کاغذ چاپ و تحریر از مواد خام گوناگون تهیه شود.
در این نوشته وب سایت عادل افزار شما را با ۱۰ نمونه از انواع کاغذ آشنا کرده ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر شما را به مطالعهی ادامهی این مقاله دعوت میکنیم.
خمیر کاغذ
انواع کاغذ با کیفیتهای گوناگونی ساخته میشوند که بستگی به نوع خمیر آنها دارد و قیمتهای انواع آن نیز بر همین اساس تعیین میشود. در مواردی نوعی از کاغذها هستند که به صورت دست ساز تولید میشوند و قیمت آنها بالاست. در مواردی نیز ورق کاغذهایی که ابعاد آنها درست طبق اصول استاندارد مشخص شده نیست؛ به صورت جداگانه بسته بندی میشوند و به طبع ارزانتر از سایر کاغذها به فروش میرسند. ولی در حالت کلی اغلب کارخانههای تولید کاغذ، تولیدات ناقص خود را دوباره خمیر میکنند و از نو به چرخه باز می گردانند.
در حال حاضر در بازارهای فعلی ایران، محدودیتهای بسیاری در رابطه با انواع کاغذها وجود دارد و هم اکنون تعداد خاصی از انواع کاغذهای موجود در بازار عرضه میشود که این کاغذها شامل انواع کاغذهای ایرانی و خارجی با گرماژ مختلف است. در زیر در رابطه با انواع کاغذها به اختصار توضیحاتی داده ایم.
یک عکس قدیمی از یک شرکت فعال در حوزه تولید کاغذ
انواع کاغذ و مقوا در صنعت چاپ و بسته بندی
کاغذها را میتوان یکی از کهنترین متریالهای بسته بندی قابل انعطاف شناخت. امروزه از کاغذها به دلیل مسائل زیادی همچون دلایل زیست محیطی، انعطاف پذیری، صرفهی اقتصادی، محافظت و تبلیغات استفاده میکنند. امروزه کسب و کارها بسته به نوع محصول؛ مقوای مورد نظر خود را از نظر استحکام، صرفهی اقتصادی داشتن، بهداشتی بودن، نوع عملیات تکمیلی، (طلاکوب، برجستهسازی، یووی و سلفون) و نوع چاپ انتخاب کرده اند تا محصول را با بسته بندی مناسب به بازار عرضه کنند. حال وقت آن رسیده که به بررسی انواع مخالف مقواها همراه با ویژگیها و کاربردهای آنها بپردازیم. رایجترین کاغذها و مقواها در صنعت چاپ و بسته بندی عبارتند از:
کاغذ تحریر
کاغذ و مقوای گلاسه
کاغذ گلاسه مات
کاغذ بالکی یا بالک
کاغذ روزنامه
کاغذ پوستر
کاغذ جلد
و … .
۱#_ کاغذ تحریر (Writing Paper)
نام بین المللی این کاغذ Writing and printing paper میباشد که در ایران با نام کاغذ تحریر شناخته میشود. در دو نوع مختلف؛ coated اندود شده و uncoated اندود نشده ، تولید میشود. نوع uncoated آن در ایران عرضه میشود که میتوان روی هر دو طرف آن چاپ کرد و مرکب به طرف دیگر نفوذ نمیکند. در انواع سایزهای ۱۰۰ در ۷۰ و ۶۰ در ۹۰ و گراماژهای ۵۰-۵۵-۶۰-۶۵-۷۰-۷۵-۷۵-۸۰-۱۰۰ و ۱۲۰ ارائه داده میشود.
همینطور که از نام این کاغذ مشخص است، کاربرد آن در صنعت چاپ و تحریر میباشد که بیشتر برای چاپ انواع مجلهها و سر رسیدها به مصرف میرسد. شرکتهای معروف خارجی و داخلی در حوزه تولید این کاغذ فعالیت میکنند. قبلا این کاغذ از کشورهایی همچون اندونزی، چین و کره جنوبی وارد کشور میشد که بعدهای برندهای موریم، شینهو و کرون در این زمینه فعالیتهای مثبتی را به ثبت رساندند.
سطح کاغذهای تحریری سطحی مناسب برای نوشتن با خودکار روی آنها میباشد. به صورت کلی کاغذهایی تحریری با دقت و ظرافت بالاتری تولید میشوند و برای تولید آنها هزینهی بیشتری به شرکتهای تولید کننده تحمیل میشود. همچنین کاغذ تحریر به رنگ سفید و یا در رنگهای مختلف ساخته میشود و ممکن است دارای خط و نقش معینی باشد. کیفیت و رنگ کاغذهای تحریری همانند همه انواع کاغذها بستگی به نوع خمیر آنها دارد.
کاغذ تحریر
۲#_ کاغذ و مقوای گلاسه ( کاغذ اندود شده) Coated Paper
کاغذ گلاسه و یا همان coated paper ، نوعی کاغذ دو رو با مقاومت زیاد و سطحی صاف و هموار است. این کاغذ به دلیل جذب یکنواخت جوهر ، در صنعت چاپ مورد استفاده زیادی دارد. از نشاسته برای همواتر شدن و جذب یکنواخت جوهر نیز در آن استفاده میکنند. از پلاستیک هم برای ضد آب بودن در آن استفاده میشود. گلاسهها مرغوبترین نوع کاغذها هستند و هر چه گرماژ آنها بالاتر باشد، کیفیت چاپ روی آنها بالاتر است. کاغذ گلاسه در دو نوع مات و براق و به حالت یک رو و دو رو عرضه میشود. بیشتر برای چاپ کارهای نفیس، جلد مجلات، روزنامه، چاپ کارت ویزیت و … مورد استفاده قرار می گیرند.
کاغذ گلاسه در سایزهای ۱۰۰در ۷۰ و ۶۰ در ۹۰ و سایزهای خاص و همین طور گراماژهای ۷۰-۸۰-۹۰-۱۰۰-۱۱۳-۱۱۸-۱۳۵-۱۴۸-۱۷۰-۲۰۰-۲۵۰-۲۸۰-۳۰۰-۳۵۰ تولید میشود. همچنین برندهای معروف ایرانی که در این زمینه فعالیت دارند به شرح زیر هستند:
هانسل
شینهو
موریم
نیوکرون
نویا
پوشش گلاسه art paper
از بهترین کاغذهای اندوده شده میتوان به کاغذهای دارای پوشش گلاسه و صاف (Art paper) نام برد. این نوع کاغذ از پوششی بسیار قوی برخوردار است و معمولا سطح آن بسیار صاف و براق میباشد. از بهترین انواع کاغذهای گلاسه با استفاده از دو توری و با دو نوبت اندود کردن با مواد معدنی و یا خاک چینی تهیه میشوند. عملیات گلاسه کردن کاغذ، به صورت جداگانه و پس از مراحل اولیه تولید کاغذ میباشد. همچنین مرغوبیت کاغذ گلاسه را با توجه به کیفیت مواد به کار رفته در ساخت آن و همچنین مواد مصرفی در اندود کردن سطح آن و مقدار پرداخت انجام شده که به وسیله نوارهای مخصوص در مرحله پایانی بر روی آن انجام میشود، درجه بندی میکنند.
کاغذهای چاپ
بیشتر کاغذهای چاپ را با استفاده از خمیرهای شیمیایی و با کیفیت بالا تهیه میکنند. با توجه به این نکته که امروزه نشریات رنگی روند رو به بالا و مثبتی را پشت سر میگذارند، صنعت تولید کاغذ نیز توجه بسیار بالایی را به تولید ارزان قیمت و حفظ کیفیت بالای کاغذهای گلاسه دارد. با توجه به کیفیت کاغذهای گلاسه میتوان گفت که در تولید آنها بیشتر از خمیرهای مکانیکی استفاده میشود. اندود کردن و پرداخت کاغذ گلاسه با روشهای مختلف صورت میگیرد که ممکن است با استفاده از تجهیزات مخصوص که بر روی ماشین کاغذسازی وجود دارد انجام شود و یا این که با استفاده از ماشین جداگانهای صورت گیرد.
۳#_ کاغذ گلاسه مات (Matt coated Paper)
کاغذهای مات و اندود شده در سالهای اخیر کاربردهای بسیاری پیدا کرده اند. در پوشش سطح این کاغذها از خاک چینی استفاده شده است که موجب صافی سطح و بهبود جذب مرکب میگردد. بر اساس نوع پرداخت و با مشخصههایی که توسط تولید کننده ارائه داده میشود، این کاغذها را با اسامی مات، ساتن، مخمل و یا ابریشم نام گذاری میکنند. این اسامی در واقع اشاره به صاف بودن و نوع پوشش این کاغذها دارد.
کاغذسازی کاغذهای مات
در مرحله کاغذسازی کاغذهای مات ، از مقدار زیادی کربنات کلسیم به علاوه خاک چینی استفاده میشود و کیفیت صافی و چاپ این کاغذ بر حسب مقدار مواد پوششی مصرف شده در ساخت بدنه و سپس مرحله پرداخت آن ارزیابی میگردد. کاغذهای مات با وجود معروفیت، میتواند مشکلاتی را در مراحل چاپی ایجاد نماید که این مسأله در رابطه با ضعیف بودن قدرت آن در مقابل سایش است. همچنین کاغذهای مات به نظر صاف و نرم اند و در مقابل کاغذهای گلاسه بسیار خشن و زبر میباشند. به همین دلیل است که هنگام چاپ و با قرار گرفتن دو برگ از آنها روی یک دیگر، خاصیت سایش و سمبادهای مییابند که پس از خشک شدن مرکب بر روی آن باعث سایش و پدید آمدن علائم ناخواسته و مالیده شدن مرکب بر روی کاغذ میشود.
کار چاپ با کاغذ مات
کار چاپ با کاغذهای مات نیاز به مرکب فرموله شده مخصوص دارد. هر چند که تنها راه کاهش ریسک مالیده شدن مرکب، استفاده از ورنی مجدد در قسمتهای چاپ شده است. به خصوص در مواردی که کاغذ با تن پلات سنگین و یا تصاویر ترامه رنگی چاپ شده باشد، نوعی ورنی معمولی برای چاپ افست وجود دارد که مات است و حفاظت سطح مرکب چاپی را نیز تامین میکند. از کاغذهای اندود شده (گلاسه براق و مات) برای چاپ انواع مختلف کارهای تجاری و با کیفیت بالا استفاده میشود که معمولا در آنها از مقادیر زیادی تصاویر ترامه استفاده میشود، مثل چاپ بروشورها و کتاب و کاتالوگ با گرماژ بین ۶۰ تا ۲۰۰ گرم در متر مربع.
کاغذ مات
۴#_ کاغذ بالکی یا بالک چیست ؟
کاغذ بالک یکی از انواع کاغذ است که مکانیکال و حجیم شده است و با توجه به ویژگیهای خاصی که در پی خود دارد، قادر است جایگزین کاغذهای تحریر (UnCoated Wood- free Paper) و کاغذهای گلاسه (Art Coated Paper) شود. در تولید کاغذ بالک کیفیت خمیر از اهمیت بالایی برخوردار میباشد.
۵#_ کاغذ روزنامه (News Print)
کاغذ روزنامه کاغذی ارزان قیمت است که به شکل رول و ورق یافت میشود. این کاغذ قدرت جذب بالایی دارد و معمولا برای چاپ روزنامه با ماشین افست و لترپرس استفاده میگردد. کاغذ روزنامه کاغذی است که از فیبرهای بازیافتی (تفاله چوب) تهیه و بدون بکارگیری عملیات مکانیکی روی آن، ساخته میشود. همچنین مقاومت کاغذهای روزنامه در برابر نور پایین است.
ویژه گی های کاغذهای روزنامه
کاغذهای روزنامه برای کارهای هنری سریع و موقتی بسیار مناسب اند. از این کاغذ برای طراحی خام و اولیهی بزرگ و طراحیهای موقتی که با مداد ذغالی با مداد شمعی و مداد گچی انجام میشوند، استفاده میشود. کاغذ روزنامه به حالتهای دفترچه ای ، ورقهای و … در دسترس میباشد. این دسته از کاغذها به صورت رولهایی با عرضهای از ۷۰ تا ۱۱۰ سانتی متر و گراماژ متنوع از ۶۰ تا ۲۵۰ گرم تولید میشود. در تولید کاغذهای روزنامه از متریالهای خمیر مکانیکی و خمیر شیمیایی استفاده میشود. این نوع کاغذ برای چاپ روزنامه و مواد چاپی شبیه به کاغذ روزنامه استفاده میشود؛ مانند بعضی از ژورنالهای خانگی.
۶#_ کاغذ پوستر (یک رو گلیز) MG poster
کاغذ پوستر mg دارای یک سطح صاف و براق در یک سو و یک سطح زبر و خشن در طرف دیگر آن میباشد. سطح این نوع کاغذ در شرکت تولیدی آن براق میشود و به همین دلیل است که به آن MG یا (Machine Glazed) گفته میشود. انواع گوناگونی از کاغذهای گلیز و یا همان mg در بازار وجود دارند که برای مصارف بسته بندی و دیگر موارد از آنها بهره می برند. معروفترین نوع آن که برای چاپ مصرف میشود، در جهان به نام کاغذ پوستر شهرت دارد، که سطح براق آن را چاپ کرده و از طرف زبر و خشن آن به منظور چسباندن پوستر بر روی تابلو استفاده میکنند.
کاغذ گلیز MG با ماشینهای مخصوص ساخته میشود و پرداخت سطح آن بسیار قوی بوده و در مقابل نفوذ و جذب چسب، مقاوم است. انواع مختلفی از این کاغذ در رنگهای مختلف و با کیفیت متفاوت از خمیر مکانیکی و خمیر شیمیایی ساخته میشود. گراماژ این کاغذ از ۷۰ تا ۱۷۰ گرمی متغیر است.
۷#_ کاغذ جلد (Cover Paper)
کاغذ جلد کاغذهایی به شکل ساده و برجسته میباشند و به نام شمیز معروف اند. معمولا این کاغذها از نوع ضخیم و با قابلیت تاشدن میباشند.
۸#_ کاغذ فتوکپی (Duplicators)
این نوع کاغذ به منظور استفاده در دستگاههای فتوکپی ساخته میشود. کاغذ فتوکپی به رنگ سفید و یا در رنگهای دیگر ساخته میشود که به شکل ساده و یا با خطوط موازی ، به صورت ۷۰ یا ۸۰ گرمی تولید میشود.
۹#_ کاغذ کرومو (Chromo Paper)
این کاغذ با پوشش بسیار زیاد که معمولاً تنها در یک طرف آن انجام میشود ساخته شده و ضخامت روی پوشش آن از کاغذ گلاسه بیشتر است. مهمترین مورد مصرف آن در چاپ اتیکت و برچسب است.
۱۰#_ کاغذ چسب (Gummed Paper)
کاغذ چسب آخرین مورد از انواع کاغذ است که در این نوشته در رابطه با آن صحبت میکنیم. این کاغذ با چسبهایی که در اثر آب فعال میشوند، اندود شده است. و در انواع مختلفی عرضه میشود که شامل کاغذهای ام اف (MF)، کاغذ گلاسه، کاغذ کرومو و کاغذ رنگی است. این کاغذ به شکل ورق یا رول عرضه میشود. برای بسته بندیهای قدیمیتر از آن استفادههای زیادی میشد.