۱۰ نکته کلیدی طراحی و چاپ بسته بندی دارویی که نمیدانستید!
برای بسته بندی اقلام دارویی لازم است که انواع بسته بندی‌های دارویی و ویژگی‌های آن‌ها را بشناسید؛ سپس با توجه به اقلامی که قصد فروش آن‌ها را دارید بهترین بسته بندی را برای محصولات پزشکی و دارویی انتخاب کنید.
طراحی بسته بندی دارویی و بسته بندی محصولات پزشکی با توجه به اهداف تولید و فروش محصول و کاربردهایی که هر محصول دارد متفاوت است.
از جمله مهم‌ترین الزاماتی که برای بسته بندی این محصولات در نظر گرفته می‌شود می‌توان به محافظت در برابر آسیب یا برای حفاظت از محیط‌زیست، ارائه اطلاعات، پشتیبانی از محصول و تصویر برند و لوگو و بهداشتی بودن و حفظ سلامت محصول اشاره کرد. همچنین باید فرآیند حمل و نقل محصولات نیز موقع طراحی بسته بندی این اقلام در نظر گرفته شود.
ویژگی‌های بسته بندی‌های دارو
امروزه انتظار می‌رود بسته بندی دارویی نوآورانه، استاندارد و مناسب، ایمن و سازگار با محیط‌زیست باشند. هدف از حذف مواد پلاستیکی در این نوع از بسته بندی‌ها، جایگزین آن‌ها با مواد زیست سازگار مانند جعبه‌های مقوایی و کارتن‌ها قابل بازیافت، کیسه‌های کمپوست و تجهیزات سازگار با محیط‌زیست (زیست تخریب پذیر) است؛ بنابراین از جمله ویژگی‌های مهم طراحی بسته بندی دارویی می‌توان به دوستدار محیط‌زیست بودن آن اشاره کرد.
همچنین، برای ذخیره و انبارش دارو، باید بسته بندی‌های مناسبی برای اقلام مختلف انتخاب شود، تا دارو به خاطر تغییرات دما و … دچار مشکل نشود و سالم به دست مصرف کننده برسد. در همین راستا، برخی از محصولات پزشکی به بسته بندی اولیه، ثانویه و ثالث نیاز دارند، تا تغییر در ترکیبات شیمیایی دوز و همچنین محافظت در حین نگهداری و حمل آن‌ها رخ ندهد.
در صورتی که برخی محصولات دارویی ممکن است فقط به بسته بندی اولیه نیاز داشته باشند؛ و حمل و نقل آن‌ها فرایند ساده‌تری داشته باشد؛ بنابراین باید موقع تولید بسته بندی‌های دارویی به نحوه حمل و نقل آن‌ها نیز توجه شود. با توجه به اینکه بسته بندی دارویی اولیه، ثانویه یا ثالث است، چاپ جعبه دارویی و بهداشتی و ویژگی‌های آن متفاوت خواهد بود. در ادامه این بسته بندی‌ها را برای شناخت بیشتر معرفی کرده‌ایم.
بسته بندی اولیه دارو
بسته بندی اولیه دارو، بسته بندی است که در تماس مستقیم با محصول قرار دارد و اغلب به عنوان بسته بندی مناسب خرده‌فروشی یا بسته بندی POS (نقطه فروش) شناخته می‌شود. هدف اصلی بسته بندی اولیه اطلاع‌رسانی به مصرف کننده است. از جمله این بسته بندی‌ها می‌توان به قوطی ها، ظروف شیشه ای، چاپ لیبل های تک لایه و چاپ لیبل چند لایه پشت چسب دار که روی شربت‌ها و داروهای خوراکی چسبانده می‌شود اشاره کرد.
بسته بندی ثانویه دارو
بسته بندی ثانویه، بسته بندی است که برای بسته بندی کردن بسته بندی اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف اصلی بسته بندی ثانویه، قرار گرفتن نام تجاری در معرض دید مشتریان است. این بسته بندی‌ها اغلب برای نمایش و جا به جایی محصولات توسط خرده‌فروشان در نظر گرفته می‌شود.
بسته بندی ثالث دارو
بسته بندی ثالث برای انبارش و حمل و نقل داروها و محصولات پزشکی استفاده می‌شود. در واقع، این بسته بندی‌ها در فرآیند توزیع و ارسال محصول بین مبدا و مقصد کاربرد دارند. در این حالت، بسته بندی تولید درون بسته بندی ثانویه قرار گرفته و سپس برای محافظت بیشتر در بسته بندی ثالث تعبیه شده و ارسال می‌شود.
شرکت‌های بسته بندی از جمله صنایع چاپ و بسته بندی آسان پک انواع مختلف بسته بندی دارویی را تولید کرده و جهت بسته بندی موارد مختلف در اختیار تولیدکنندگان این اقلام قرار می‌دهند. در ادامه برخی از نمونه‌های رایج بسته بندی‌های دارویی را جهت شناخت بیشتر ارائه کرده‌ایم.
بسته بندی آمپول (آب مقطر)
این نوع از بسته بندی‌ها برای بسته بندی میزان کمی از مایعات استفاده می‌شود. این ظرف‌ها در مقایسه با بسته بندی ویال ها اندازه‌های کوچکی دارند؛ و بیشتر برای نگهداری داروهای تک دوز که از طریق تزریق به بیمار تجویز می‌شوند استفاده می‌شوند. این بسته بندی‌ها از مواد شیشه‌ای یا پلاستیکی تشکیل می‌شوند.
بسته بندی ویال دارو
ظروف ویال نیز از مواد پلاستیکی ساخته شده‌اند اما اندازه آن‌ها نسبتاً بزرگ‌تر از ظرف آمپول (آب مقطر) است. از این ظروف برای نگهداری داروهای مایع، جامد یا پودر استفاده می‌شود و ظرفیت نگهداری دارو در مقایسه با آمپول بیشتر است. طراحی بسته بندی دارویی این بخش نیز با هدف برآورده کردن این نیاز ساخته شده است.
بسته بندی‌های بلیسترس برای داروها
بسته بندی‌های بلیسترس معمولاً برای بسته بندی دوزهای جامد مانند قرص و کپسول استفاده می‌شود. این بسته بندی‌ها عمدتاً از جنس پلاستیک ترموفرم هستند و حفره‌هایی کوچکی دارند. دارو به شکل قرص یا کپسول در این حفره‌ها نگهداری شده و روی باز آن با پلاستیک یا پوش‌برگ بسته می‌شود.
با کمک این بسته بندی‌ها تعیین دوز مجاز مصرف قرص و کپسول و مصرف آن ساده‌تر می‌شود؛ و بیماران نیز از بابت تهیه این بسته بندی‌های دارویی رضایت خواهند داشت.
بطری‌های دارویی
بطری‌های بسته بندی دارویی معمولاً در دو نوع بطری شیشه‌ای و پلاستیکی و در رنگ‌های سفید و قهوه‌ای روشن موجود هستند. این رنگ از داروهای مایع در برابر اشعه ماورا بنفش محافظت می‌کند؛ و موجب می‌شود که دارو سالم به دست مصرف کننده نهایی برسد و در طول مدت زمان استفاده تغییر حالت ندهد.
بسته‌های ساشه داروها
بسته‌های ساشه کیسه‌های کوچکی هستند که در شکل‌ها و اندازه‌های مختلف مانند مربع و مستطیل موجود تولید می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً از نوع خاصی از پلاستیک ساخته شده‌اند؛ و به راحتی با دست پاره می‌شوند.
تولید بسته‌های ساشه حتی با وجود اینکه این بسته بندی‌ها فقط یکبار قابل استفاده هستند و بعد از پاره شدن قابلیت استفاده مجدد ندارند، برای بعضی داروهای خاص مقرون به صرفه است.
لیبل های دارویی
بسته بندی فرآورده‌های دارویی به غیر از موارد ذکر شده دارای برچسب‌های درج شده روی بسته بندی نیز هستند. برچسب‌ها در جنس‌های مختلف و ابعاد متفاوت متناسب با مظروف و شرایط نگهداری و در طرح‌های متنوع مناسب با نوع دارو و مصرف کننده‌ی آن طراحی و تولید می‌شوند.
از جمله مواردی که روی لیبل ها چاپ می‌شود می‌توان به نام دارو، دوز دارو، دستورالعمل‌های مصرف دارو، نام تولید کننده، پروانه ساخت و … اشاره کرد. گاهی مواقع برای حذف بروشور و دفترچه‌های راهنمای دارو، از لیبل های دو یا چند لایه استفاده می‌شود. این نوع از لیبل ها برای نمایش اطلاعات تجویز، داده‌های خاص و دستورالعمل‌های استفاده روی بسته ضروری هستند.
جعبه‌های مقوایی دارویی
جعبه‌های مقوایی در بحث دارویی جزء بسته بندی‌های ثانویه محسوب می‌شوند. این بسته بندی‌ها معمولاً حامل بطری یا مظروف پلاستیکی یا بسته‌های چندتایی قرص‌ها و کپسول‌ها هستند. جعبه‌های مقوایی دارویی بسته به تعداد مظروف و بسته‌ای که قرار است داخل آن قرار گیرد طراحی می‌شوند و برای تولید آن از مقوای استاندارد با مجوز وزارت بهداشت استفاده می‌شود که مقوای ایندربورد نام دارند.
برای طراحی و گرافیک جعبه‌های دارویی مقوایی باید به نوع دارو و نحوه‌ی مصرف آن و مصرف‌کنندگان توجه شود. به طور معمول نام و لوگو شرکت تولید کننده، آدرس و شماره تماس و… بر روی جعبه‌های مقوایی درج می‌شوند. تا خریدار بتواند قبل از مصرف دارو و باز کردن بسته بندی آن به اطلاعات ضروری و مورد نیازش دسترسی پیدا کند.
کارتن بسته بندی دارویی
کارتن‌ها جزء بسته بندی‌های دارویی ثالث قرار می‌گیرند و برای حمل بسته بندی‌های ثانوی که حامل بسته بندی‌های اولیه هستند به کار می‌روند. در حالت کلی، از کارتن‌ها برای انبارش و توزیع محصولات استفاده می‌شود. با توجه به وزنی که کارتن تحمل می‌کند و شرایط نگهداری آن، ممکن است کارتن انتخاب شده برای بسته بندی داروها از نوع ۳ یا ۵ لایه باشد.
رویه سفید یا قهوه‌ای بودن کارتن به خواست سفارش دهنده و طراحی و چاپ که قرار است بر روی کارتن انجام شود قابل سفارشی‌سازی است؛ و تولیدکنندگان دارو با توجه به نیازشان می‌توانند کارتن مناسب را برای بسته بندی اقلام دارویی مد نظرشان تهیه کنند.
قیمت بسته بندی دارویی
در قیمت‌گذاری بسته بندی دارویی بسته عواملی مانند جنس بسته بندی، ابعاد و ساختار بسته بندی، طرح و تعداد رنگ بسته بندی، پوشش‌ها و افکت‌های در نظر گرفته شده برای بسته بندی و تیراژ بسته بندی و نحوه حمل آن تاثیر گذار هستند؛ بنابراین برای محاسبه قیمت بسته بندی‌های دارویی لازم است که ابتدا نیازسنجی‌های لازم انجام شود؛ سپس قیمت نهایی بسته بندی مشخص خواهد شد.
سخن پایانی
بسته بندی دارویی به عنوان وسیله‌ای اقتصادی برای محافظت، شناسایی، راحتی، انطباق و یکپارچگی و ثبات محصول تعریف می‌شود. این بسته بندی‌ها به نحوی آماده می‌شود که نور و آلودگی موجب خرابی دارو نشوند و کودکان از مصرف آن‌ها در امان بمانند. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره قیمت طراحی و تولید بسته بندی دارویی و سفارش انبوه بسته بندی‌های دارویی با تیم آسان پک در ارتباط باشید.
هر کدام از این بسته بندی‌ها برای مرحله خاصی از بسته بندی‌ها و ارسال داروها در نظر گرفته می‌شود؛ و با توجه به نیاز مشتری ممکن است همه یا بعضی از آن‌ها انتخاب شوند.
مهم‌ترین ویژگی بسته بندی‌های دارویی کارتنی و مقوایی چیست؟
زیست تخریب پذیر بودن این بسته بندی‌ها و حفظ محیط‌زیست از مهم‌ترین ویژگی‌های بسته بندی‌های کارتنی و مقوایی دارویی شناخته می‌شود.
