بدرفتاری کاغذ و مقوا, در اثر رفتارهای ماست

در شروع هر چاپ، ممکن است با مشکلاتی مواجه شویم که باعث طولانی شدن مدت زمان کار چاپ می‌شود. تلاش‌های زیادی از طرف سازندگان ماشین‌آلات چاپ انجام گرفته تا این زمان به حداقل برسد؛ تا جایی که آپشن‌های مختلفی را با توجه به درخواست مشتری به ماشین‌آلات اضافه می‌کنند. اگر بخواهیم به نمونه‌ای از آنها اشاره کنیم، می‌توانیم پلیت‌بند اتوماتیک، تنظیم اتوماتیک شیرهای مرکب، تعویض رول بدون توقف ماشین و… را برشماریم.

اگر در مورد کاغذ یا مقوایی که قرار است چاپ شود صحبت کنیم، باید دارای شرایط و ویژگی‌های خاص خود باشد تا در سرعت چاپ تاثیر منفی نگذارد. نمی‌توان هر کاغذ یا مقوایی را وارد دستگاه چاپ کرد. از جمله رایج‌ترین اشکالات کاغذ و مقوا می‌توان به چند مورد زیر اشاره کرد:

– الکتریسیته ساکن اغلب در محیط‌هایی که دارای هوای خشک و گرم هستند، ایجاد می‌شود. به‌طور معمول در قسمت تغذیه دستگاه، وسیله‌ای به نام جرقه‌گیر یا ionize (به معنی یونی کردن)- که بعضی کارگران چاپخانه‌ها به آن گاز گیر هم می‌گویند- تعبیه می‌کنند.

تا قبل از این‌که کاغذ وارد برج چاپ شود، جریان الکتریسیته آن را خنثی می‌کند. اگر قسمت تغذیه، چنین تجهیزاتی نداشته باشد، با زیاد کردن دور نورد آب تا حدودی اشکال برطرف می‌شود. ما در کاغذهای خود کپی (کاربن‌لس) این اشکال را بیشتر می‌بینیم اما اضافه کنم بهتر است هر قدر می‌توانیم از آب کمتری استفاده کنیم تا کیفیت چاپ بالا رود و در مراحل پس از چاپ به مشکلی بر نخوریم.

اما در هوای مرطوب، الکتریسیته ساکن تقریبا در هوای محیط مبادله شده و اثر خود را کمتر نشان می‌دهد، به همین منظور به طور معمول رطوبت نسبی چاپخانه را بین ۴۰ تا ۵۰ درصد در نظر می‌گیرند. در صورت کم بودن رطوبت محیط بهتر است از سیستم رطوبت‌ساز استفاده کنیم. البته رطوبت بیش از حد هم باعث تغییر ابعاد کاغذ و مقوا می‌شود و همچنین اگر فشار سیلندر مناسب نباشد، اندازه کاغذ و مقوا به هم می‌خورد. برای کنترل فشار مناسب، قبل از تغذیه، باید ضخامت کاغذ و مقوا با میکرومتر اندازه‌گیری شود. اندازه‌گیری دقیق از له‌شدن کاغذ و مقوا و کنده‌شدن لایه رویی آن و همچنین مشکلات دیگر (مانند له‌شدن ترام‌ها و خراب شدن زیر‌سازی لاستیک) جلو‌گیری می‌کند.

– پرزدهی کاغذ و مقوا هم وقت زیادی را برای تمیز کردن لاستیک می‌گیرد. پرزدهی کاغذ و مقوا می‌تواند در نتیجه برش کاغذ، قبل از چاپ باشد. به خاطر کند بودن تیغه برش که تیغه مربوطه را باید به موقع عوض کنیم و یا ممکن است جنس کاغذ و مقوا مرغوب نباشد. این پرزدهی تاثیر مستقیمی بر چاپ دارد و جزو مواردی است که مشتری روی آن دست می‌گذارد. با توجه به حساسیت کار ممکن است یک بار ورق‌ها را بدون چاپ به ماشین تغذیه کنند که تا حدودی پرز آنها گرفته شود و یا این‌که خود دستگاه دارای سیستم پرزگیر باشد.

– حجم مرکب بالا و یا سرعت خشک شدن و از طرفی خود کاغذ و یا مقوا تا حدودی در پشت‌زدگی کار نقش بسزایی دارد، با این تفاوت که ما در کاغذ تحریر با ضریب نفوذ مرکب بیشتر نسبت به کاغذ و مقوای گلاسه روبرو هستیم که با دستگاه دنسیتومتر می‌توان ضخامت مرکب را اندازه‌گیری کرد، در صورتی که با سطح بیشتری از مرکب مواجه باشیم از خشک کن استفاده می‌کنیم ممکن است کار پشت و رو باشد و با مشکلات زیادی روبرو شویم، به خصوص در کاغذ و مقوای گلاسه. از طرفی چسبندگی زیاد مرکب هم باعث خارج شدن ورق چاپی از پنجه سیلندر چاپ و یا جداشدن الیاف ورق چاپی و چسبیدن آن به لاستیک چاپ می‌شود. ( لایه رویی کاغذ کنده می‌شود). در بین مرکب‌ها، مرکب مشکی (Black) دارای بیشترین مقدار چسبندگی و بعد از آن به ترتیب آبی (Cyan)، قرمز (Magenta) و زرد (yellow) است. به‌طور معمول در روزهایی که هوا سرد است، این اشکال زیاد به چشم می‌خورد. با اضافه کردن یک مقدار ضد چسب، این اشکال بر طرف می‌شود، ولی بهتر است دما و رطوبت محیط را در یک اندازه ثابت نگه داریم.

اشکالات مربوط به اثر مرکب و آب روی کاغذ، موارد متنوعی را شامل می‌شود که در اینجا تنها به یکی از آنها اشاره شد.

● توصیه‌ها

در منابع علمی و تخصصی، توصیه‌های دقیقی در مورد رفع اشکالات چاپی و نیز اقدامات پیشگیرانه در بروز مشکلات کاغذ و مقوا ارایه شده است. در اینجا به یک مورد مهم و ساده اشاره می‌شود:

کاغذ و مقوا، درست هنگام استفاده از لفافه‌ها خارج شود تا این‌که رطوبت خود را از دست نداده باشد و تا حد ممکن از یک خرید و از یک مارک باشد. در ماشین‌های تک رنگ و یا دو رنگ، در صورت چاپ کاغذ و مقوا به صورت ۴ رنگ و یا بیشتر، تا حد امکان، چاپ رنگ‌های بعدی به روز بعد حواله داده نشود، زیرا احتمال دارد با اشکال ریجستری (روی هم خوردن رنگ‌ها) مواجه شویم. به هنگام دسته‌کردن کاغذ و مقوا، کناره‌های آنها کج و یا لوله نشود، زیرا در آن صورت در ماشین به خوبی تغذیه نخواهد شد و توقف‌های متعددی را موجب می‌شود. بعضی از کاغذ‌ها باید در شرایط توصیه شده استفاده شوند. (مانند پشت چسب‌دارها.)